Miejski Plan Adaptacji – to nowy obowiązek dla większych miast!
Rząd stawia na zwiększenie odporności miast na skutki zmian klimatu. W tym celu 5 listopada 2024 r. Rada Ministrów zatwierdziła nowelizację ustawy Prawo ochrony środowiska, która wprowadza obowiązek opracowywania miejskich planów adaptacji dla miast powyżej 20 tys. mieszkańców. Zmiany te mają na celu nie tylko poprawę bezpieczeństwa mieszkańców, ale także ochronę infrastruktury miejskiej przed skutkami ekstremalnych zjawisk pogodowych.
Redakcja GLOBEnergia
- MPA muszą zostać przyjęte najpóźniej do 2 stycznia 2028 roku. Są obowiązkowe dla miast powyżej 20 tys. mieszkańców.
- Na opracowanie planów przewidziano 20 mln zł z funduszy europejskich.
- Realizacja planów będzie oceniana co dwa lata, a ich aktualizacja nastąpi nie rzadziej niż co sześć lat.
Co to jest miejski plan adaptacji?
Miejski plan adaptacji (MPA) to dokument strategiczny, który określa, jak miasto zamierza dostosować się do skutków zmian klimatycznych. Opiera się na szczegółowej analizie lokalnych warunków meteorologicznych i hydrologicznych, prognoz klimatycznych oraz ocen ryzyka. Plan ten skupia się na dwóch kluczowych obszarach:
- Zazielenianie miast: Rozwój terenów zielonych, które redukują efekt miejskiej wyspy ciepła.
- Zarządzanie wodami opadowymi i roztopowymi: Systemy zatrzymywania i wykorzystywania wód deszczowych, co zapobiega podtopieniom.
Każdy MPA będzie zawierał także zasady monitorowania realizacji działań, co pozwoli na bieżące ocenianie ich skuteczności.
Nowe obowiązki samorządów
Władze miejskie mają czas do 2028 roku, aby opracować i przyjąć plany adaptacyjne. Co więcej, obowiązkowe będą cykliczne raporty z realizacji MPA, które będą przekazywane do Instytutu Ochrony Środowiska. Wszystkie plany będą podlegały aktualizacji minimum raz na sześć lat, aby uwzględniać najnowsze dane i potrzeby.
Nowe przepisy nakładają również obowiązek uwzględnienia kwestii adaptacyjnych w gminnych i regionalnych planach przestrzennych oraz strategicznych. Dzięki temu wszystkie inwestycje w tych miastach będą musiały być oceniane pod kątem ich wpływu na klimat oraz odporności na zmiany klimatyczne.
Wsparcie finansowe i programy proekologiczne
Opracowanie i wdrażanie MPA będzie wspierane z funduszy europejskich. Program FEnIKS przeznacza na ten cel 20 mln zł w ramach działania „Adaptacja do zmian klimatu, zapobieganie klęskom i katastrofom”. Dodatkowo trwają prace nad usprawnieniem funkcjonowania programów „Stop Smog” i „Czyste Powietrze”. Te inicjatywy finansują m.in. wymianę starych urządzeń grzewczych na nowoczesne, niskoemisyjne systemy oraz termomodernizację budynków mieszkalnych.
Nowe przepisy mają nie tylko poprawić jakość powietrza, ale także zmniejszyć emisję gazów cieplarnianych. Oprócz działań adaptacyjnych, umożliwią również pozyskanie większych środków na ekologiczne inwestycje i przyspieszą proces transformacji energetycznej.
Przyjęte przepisy to krok milowy w dostosowywaniu polskich miast do wyzwań klimatycznych. Miejskie plany adaptacji mają nie tylko zwiększyć odporność na skutki zmian klimatu, ale również poprawić komfort życia mieszkańców poprzez tworzenie zrównoważonych, zielonych przestrzeni miejskich. Dzięki wsparciu finansowemu oraz nowym mechanizmom prawnym samorządy zyskają narzędzia do skutecznej realizacji proekologicznych inicjatyw.
Źródło: gov.pl
