Planujesz zwiększyć moc mikroinstalacji OZE? Sprawdź, co musisz wiedzieć

Według danych Polskiego Towarzystwa Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej (PTPiREE), na koniec lutego 2022 roku w Polsce było przyłączonych do systemu dystrybucyjnego ponad 931 tys. mikroinstalacji OZE. Można przypuszczać, że obecnie ich liczba balansuje na poziomie miliona, co będzie historycznym momentem dla tego segmentu energetyki w Polsce. Mając na uwadze fakt, że na koniec 2015 roku w Polsce funkcjonowało zaledwie 4 tys. prosumentów, w ostatnich latach nastąpił wyróżniający się na tle innych krajów UE dynamiczny rozwój energetyki prosumenckiej.

Moc każdej mikroinstalacji OZE powinna być co do zasady dostosowana do potrzeb gospodarstwa domowego. Nadwyżki energii niekonsumowanej przez prosumenta, są „gromadzone” w sieci elektrycznej, które później prosument może “odebrać” (system opustów). W nowym systemie net-billingu wprowadzonym od 1 kwietnia 2022 roku, tzw. prosument 2.0 ma być aktywnym uczestnikiem rynku – nadwyżki energii będzie mógł sprzedawać na rynku energii. Na przestrzeni ostatnich lat, zwiększała się także średnia moc jednostkowa przyłączonych mikroinstalacji, co przedstawia poniższa grafika.

Od początku 2021 roku widoczne jest przyspieszenie dynamiki wzrostu mocy przyłączanych mikroinstalacji. W ostatnim kwartale 2021 roku średnia moc przyłączonej mikroinstalacji wyniosła 8,17 kW, co oznacza, że była prawie 1,5 kW wyższa niż średnia moc mikroinstalacji przyłączanych do sieci w 2020 roku. (6,68 kW). Miesięczny rekord średniej mocy mikroinstalacji padł w styczniu 2022 roku – wyniósł wówczas 8,39 kW. Na rosnący trend wpływa wiele czynników – wzrasta zapotrzebowanie na energię na skutek postępującej elektryfikacji i zakupu nowych urządzeń w domach. Rośnie także popularność samochodów elektrycznych i pomp ciepła, płyt grzewczych czy innych rozwiązań. W niektórych wypadkach niestety mikroinstalacje PV są przewymiarowane na skutek złej oceny autokonsumpcji energii w domach.

Planując zwiększenie mocy mikroinstalacji OZE należy pamiętać o kwestiach związanych z mocą przyłączeniową punktu poboru. Czy sam trend zwiększania mocy przyłączeniowej jest duży? Mateusz Gościniak, rzecznik prasowy poznańskiego Oddziału Dystrybucji Enea Operator, wskazał w odpowiedzi na pytania GLOBEnergia.pl, że klienci z różnych powodów występują o zwiększenie mocy przyłączeniowej, a operator nie prowadzi osobnej ewidencji ile z nich realizowanych jest na potrzeby mikroinstalacji OZE.

"Ogólny trend dotyczący liczby wniosków o zwiększenie mocy przyłączeniowej jest trendem minimalnie rosnącym" - informuje naszą redakcję.

Zwiększenie mocy przyłączeniowej - w jakich przypadkach?

Przyłącze elektryczne jest jednym z kluczowych elementów, o którym powinien pamiętać prosument. Posiada określoną maksymalną moc, która została zaprojektowana i wybudowana dla danego obiektu. W przypadku zbyt małej i niedopasowanej do naszej konsumpcji energii, będziemy obserwować np. wybijanie bezpieczników. Zmiana mocy przyłączeniowej może być niezbędna, gdy planujemy instalację nowych urządzeń (np. płyta grzewcza, klimatyzacja, ogrzewanie elektryczne, ładowarka do samochodu PV). Wówczas odbiorca, który posiada także mikroinstalację PV od wielu lat, planuje także zwiększyć moc samej mikroinstalacji.

Zwiększenie mocy mikroinstalacji może wymagać zwiększenia mocy przyłączeniowej

Warto pamiętać, że każdy prosument ma obowiązek poinformować operatora systemu w formie zgłoszenia o zmianie mocy zainstalowanej mikroinstalacji, czyli maksymalnie do mocy przyłączeniowej obiektu, w terminie 14 dni od dnia dokonania zmian. Zgłoszenie aktualizacji danych mikroinstalacji OZE można złożyć, jeśli jej moc umowna nie przekracza obecnej mocy przyłączeniowej. Jeśli nie dotrzymamy terminu zgłoszenia, grozi kara w wysokości 1000 zł.

Jeśli okaże się, że prosument zmienia moc, którą ma w umowie, powyżej wartości maksymalnej dopuszczalnej mocy przyłączeniowej - musi wówczas złożyć wniosek o określenie warunków przyłączenia oraz podpisać nową umowę o przyłączenie mikroinstalacji OZE.

Na kanwie ostatnich zmian systemu rozliczeniowego dla prosumentów, warto także pamiętać, że modernizacja mikroinstalacji przyłączonej do sieci OSD, a w szczególności zmiana mocy mikroinstalacji (maksymalnie do mocy 50 kW), nie skutkuje zmianą sposobu rozliczania.

Operator może odmówić zwiększenia mocy przyłączeniowej

Warto mieć na uwadze, że operator systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego może odmówić zwiększenia mocy mikroinstalacji przyłączonej do jego sieci, jeżeli wiąże się to m.in. z zagrożeniem dla systemu elektroenergetycznego lub nie istnieją ekonomiczne i techniczne warunki przyłączenia do sieci.

"Ograniczenia zwiększenia mocy mogą wynikać z możliwości sieci elektroenergetycznej: przeciążenia elementów sieci dystrybucyjnej, braku bilansowania łącznej planowanej mocy wytwórczej z zapotrzebowaniem w danym węźle sieciowym, do którego nastąpić miałoby przyłączenie oraz przekroczenia dopuszczalnego poziomu napięcia w sieci dystrybucyjnej. W większości przypadków, gdzie w grę nie wchodzą znaczące zwiększenia mocy, wnioski realizujemy bez problemów" - wskazuje Mateusz Gościniak z Enea Operator.

Zwiększenie mocy przyłączeniowej wymaga przejścia przez proces przyłączenia do sieci

Operatorzy sieci dystrybucyjnych informują na stronach internetowych, że w celu zwiększenia mocy przyłączeniowej, odbiorca przechodzi przez proces przyłączenia do sieci, czyli tak jak w przypadku przyłączenia do sieci nowego obiektu. Opłata wówczas jest pobierana wyłącznie od powiększonej mocy przyłączeniowej. Przykładowo Tauron Dystrybucja wskazuje, że jeżeli razem ze zwiększeniem mocy przyłączeniowej będziesz chciał przebudować przyłącze – zgodnie z taryfą dla energii elektrycznej, opłata dodatkowo zostanie powiększona o udział w rzeczywistych nakładach, które poniesiemy na przebudowę przyłącza.

"Wysokość opłaty jest zależna od: grupy przyłączeniowej, liczby kilowatów o jaką ma zostać zwiększona moc, typu przyłącza (napowietrzne lub kablowe) oraz poziomu napięcia na jakim jest zasilany Odbiorca. Stawki opłat znajdują się w aktualnie obowiązującej Taryfie dla usług dystrybucji energii elektrycznej" – w odpowiedzi na pytania GLOBEnergia.pl wyjaśnia Mateusz Gościniak, rzecznik prasowy poznańskiego Oddziału Dystrybucji Enea Operator.

Gdy odbiorca chce zmniejszyć moc przyłączeniową?

Zdarza się też, że odbiorca energii chce zmniejszyć moc przyłączeniową. Wówczas warto przeanalizować dokładnie profil zużycia. Tauron Dystrybucja zaleca rozważenie zmiany mocy umownej. Czytamy na stronie operatora, że moc umowną można zmniejszyć bez przechodzenia przez proces przyłączenia do sieci.

W przypadku zmniejszenia mocy przyłączeniowej, należy przejść proces przyłączenia do sieci. - Za zmniejszenie mocy przyłączeniowej nie pobieramy opłaty. Jednak powrót do stanu sprzed zmniejszenia mocy przyłączeniowej, będzie wymagać przejścia przez cały proces przyłączenia do sieci dystrybucyjnej – informuje Tauron na stronie. Pobierze opłatę wówczas za przyłączenie, która będzie wynikała z przyrostu mocy przyłączeniowej.

Źródło: Tauron Dystrybucja, gov.pl, PGE Dystrybucja, własne