Prognoza sprzedaży gruntowych pomp ciepła na 2025 rok. Czy jest optymistycznie?

• W 2023 roku w Polsce sprzedano około 8,1 tysiąca gruntowych pomp ciepła. Nasz kraj zajął dzięki temu 5. miejsce w Europie pod względem liczby sprzedanych urządzeń. Według szacunków na koniec 2024 roku liczba wszystkich funkcjonujących instalacji tego typu osiągnęła poziom 92 tys., co pozwoliło Polsce uplasować się na 8. miejscu wśród 25 krajów analizowanych przez EGEC (European Geothermal Energy Council).
• PORT PC zakłada, że w 2025 roku rynek odbuduje się, a sprzedaż gruntowych pomp ciepła w Polsce może sięgnąć 7,5 tys. egzemplarzy. Zrealizowanie tej prognozy jest jednak uzależnione od stabilnego rozwoju sektora budowlanego, ponieważ to właśnie budynki mieszkalne stanowią dominującą część zastosowań tej technologii – aż 80% instalacji przypada na domy jednorodzinne.
• Chociaż aktualnie udział gruntowych pomp ciepła (GPC) w systemach grzewczych w Polsce jest znikomy i wynosi zaledwie 0,7%, strategiczne dokumenty państwowe – takie jak Polityka Energetyczna Polski do 2040 roku (PEP 2040) oraz Program rozwoju geotermii – przewidują ich intensywny rozwój. Do 2050 roku zainstalowana moc GPC ma sięgnąć nawet 8 GW, co sprawia, że są one postrzegane jako istotny składnik przyszłego krajowego miksu energetycznego.

PORT PC podkreśla, że Polska zachowuje dobrą pozycję w Europie, jeśli chodzi o całkowitą liczbę funkcjonujących gruntowych pomp ciepła. Pomimo odnotowanego spadku sprzedaży w 2023 roku, do końca 2024 roku liczba tych instalacji wzrosła do około 92 tys., co przełożyło się na 8. pozycję wśród 25 krajów analizowanych przez EGEC – to wynika z ich raportu rynkowego.

Gruntowe pompy ciepła – Polska a Europa. Kierunki rozwoju na 2025 rok

Udział gruntowych pomp ciepła w całkowitej liczbie systemów grzewczych w naszym kraju nadal jest marginalny. Obecnie stanowią one około 0,7% wszystkich zainstalowanych rozwiązań w budynkach. Dla porównania, w Szwecji ta technologia znalazła zastosowanie aż w 12% gospodarstw domowych. To pokazuje, jak wiele Polska ma jeszcze do nadrobienia względem liderów rynku.

Szwecja od lat pozostaje największym rynkiem zbytu gruntowych pomp ciepła w Europie – tylko w 2023 roku sprzedano tam niemal 35,5 tys. takich urządzeń. Polska zajęła wówczas 5. miejsce w zestawieniu europejskim z wynikiem ponad 8,1 tys. sprzedanych sztuk. Na czołowych miejscach znalazły się również Niemcy (30,7 tys.), Holandia (22,2 tys.) oraz Finlandia (11,7 tys.).

Zgodnie z przewidywaniami PORT PC, w 2025 roku sprzedaż gruntowych pomp ciepła w Polsce może wynieść około 7,5 tys. sztuk. Taki scenariusz będzie możliwy do osiągnięcia pod warunkiem, że sytuacja w sektorze budownictwa pozostanie stabilna.

Dominujące zastosowania i potencjał GPC w Polsce

Obecnie gruntowe pompy ciepła znajdują zastosowanie głównie w budownictwie mieszkaniowym. Z danych Państwowego Instytutu Geologicznego (PIG), bazujących na informacjach z Centralnego Archiwum Geologicznego, wynika, że aż 80% wszystkich wykonanych w Polsce instalacji GPC powstało właśnie w budynkach mieszkalnych.

W skali całej Europy, również w Polsce, zauważalny jest rosnący trend wykorzystywania pomp ciepła o większej mocy – przekraczającej 20 kW. Tego rodzaju instalacje są wybierane przez inwestorów działających w sektorach przemysłowym oraz komercyjnym, gdzie zapotrzebowanie na energię cieplną jest zdecydowanie większe.

Analizy PIG wyraźnie ukazują rozdział pomiędzy małymi a dużymi instalacjami – pod względem zainstalowanej mocy grzewczej. Duże instalacje odpowiadają za około 70% całkowitej mocy dostarczanej przez GPC, podczas gdy małe systemy generują zaledwie 30% tej mocy. Taka struktura potwierdza zasadę Pareto – niewielka liczba instalacji odpowiada za znaczną część całkowitego efektu.

Perspektywy na przyszłość i rola GPC w transformacji energetycznej

Polityka Energetyczna Polski do 2040 roku zakłada, że do 2030 roku moc zainstalowana w gruntowych pompach ciepła może wynieść od 1,75 do 4,88 GW. Dla porównania, planowana moc fotowoltaiki w tym samym okresie ma wynosić od 5 do 7 GW, morskie farmy wiatrowe mają osiągnąć około 5,9 GW, a planowana elektrownia jądrowa – 1,6 GW. Z kolei Wieloletni Program Rozwoju Wykorzystania Zasobów Geotermalnych, przyjęty w 2023 roku, zakłada, że do 2050 roku moc gruntowych pomp ciepła wzrośnie nawet do 8 GW.

Taki kierunek rozwoju wskazuje, że GPC mogą odegrać bardzo ważną rolę w przyszłym systemie energetycznym Polski. Stanowią one istotny element strategii dekarbonizacji i transformacji energetycznej, który może nie tylko zwiększyć bezpieczeństwo energetyczne kraju, ale także ograniczyć naszą zależność od paliw kopalnych.

Źródło: PORT PC.