Ukraiński biometan – nowa szansa na niezależność energetyczną Europy?

• UE wspiera Ukrainę w harmonizacji przepisów przesyłowych. Biometan z Ukrainy może być idealną alternatywą dla gazu ziemnego z Rosji. 
• Już 7 zakładów produkuje tam biometan, z potencjałem 111 mln m³ rocznie.
• Zielona energia to priorytet integracji z UE. Ukraina rozwija sektor odnawialnych źródeł energii, w tym biometan, jako część strategii zbliżania się do standardów unijnych.

Potencjał ukraińskiego biometanu

Ukraina staje się kluczowym partnerem dla Unii Europejskiej w zakresie produkcji i eksportu biometanu. Temat ten stał się jednym z głównych punktów dyskusji podczas konferencji Ukraińskiego Dialogu na rzecz Bezpieczeństwa Energetycznego, gdzie przedstawiono plany rozwoju i eksportu biometanu. Jak podkreślał Mykoła Kolisnyk, wiceminister energii Ukrainy, rozwój biometanu wpisuje się w strategię uniezależniania Europy od dostaw gazu ziemnego z Rosji. Już teraz na Ukrainie działa siedem biometanowni, które mogą produkować łącznie 111 mln m³ biometanu rocznie. Planowane inwestycje pozwolą znacząco zwiększyć te możliwości – do 225 mln m³ rocznie w ciągu kilku lat. Czy to dużo?

Dla porównania roczne zapotrzebowanie Polski na gaz w 2024 roku szacuje się na około 18–20 miliardów metrów sześciennych. W poprzednich latach konsumpcja wynosiła podobne wartości, np. w 2023 roku zużycie wyniosło około 17 miliardów metrów sześciennych (jak podaje Agencja Rynku Energii).

Pełne pokrycie krajowego zapotrzebowania zapewniają zróżnicowane źródła dostaw: krajowe wydobycie (ponad 3 miliardy m³ rocznie), import gazu ziemnego przez gazociąg Baltic Pipe i LNG dostarczany do terminala w Świnoujściu. Dostawy z Rosji zostały całkowicie wyeliminowane od 2022 roku​ (jak podaje Orlen).

Wsparcie Unii Europejskiej

Unia Europejska wspiera Ukrainę zarówno finansowo, jak i legislacyjnie. Przedstawicielka Komisji Europejskiej Yolanda García Mesquita podkreśliła, że harmonizacja przepisów dotyczących eksportu biometanu oraz nowe mechanizmy celne, wprowadzone we wrześniu 2024 roku, przyspieszą integrację Ukrainy z rynkiem unijnym. Biometan ma potencjał, by stać się strategicznym zasobem, który wyprze rosyjski gaz z europejskiego rynku.

Firmy takie jak Vitagro czy HOPAK już teraz dostarczają biometan do ukraińskiego systemu przesyłu gazu (HTS). Vitagro produkuje 6 tys. m³ biometanu dziennie, co odpowiada rocznej produkcji na poziomie 3 mln m³. Plany dalszego rozwoju przewidują większe inwestycje w podłączenie biometanowni do krajowych i międzynarodowych sieci dystrybucji gazu.

Nowi inwestorzy i rosnący apetyt UE

Według danych operatora systemu przesyłu gazu (OGTSU), kilkanaście firm złożyło już wnioski o budowę kolejnych 31 biometanowni. Zainteresowanie produkcją biometanu wyrażają największe ukraińskie agroholdingi, co dodatkowo zwiększa możliwości eksportowe Ukrainy.

Rozwój sektora biometanu to nie jedyny element ukraińskiej strategii energetycznej. Jak podkreślił Mykoła Kolisnyk, Ukraina dysponuje dużymi zasobami energii odnawialnej, w tym wiatrowej, słonecznej i geotermalnej. Ministerstwo Energii pracuje nad „paszportami niezależności energetycznej” dla poszczególnych regionów, co ma pomóc w planowaniu i wdrażaniu projektów związanych z zieloną energią.

Ukraiński biometan to nie tylko szansa dla Ukrainy na wzmocnienie swojej gospodarki i przyspieszenie integracji z Unią Europejską, ale także kluczowy element europejskiej transformacji energetycznej. Dzięki wsparciu UE oraz zainteresowaniu inwestorów możliwe jest stworzenie nowoczesnej infrastruktury, która zmniejszy zależność Europy od rosyjskiego gazu. Biometan staje się symbolem zielonej transformacji i nowej ery w polityce energetycznej Ukrainy i całej Unii Europejskiej.

Źródła: Cire, OGTSU, Orlen, Ukragroconsult.