Co z operatorami w programie Czyste Powietrze? NFOŚiGW zdradziło plany

• Program Czyste Powietrze wprowadza system operatorów, którzy będą wspierać beneficjentów w poprawnym wypełnianiu wniosków, nadzorowaniu realizacji inwestycji i ich rozliczaniu.
• W pierwszej kolejności rolę operatorów przejmą gminy, a tam, gdzie ich zabraknie, tymczasowo funkcję tę mogą pełnić wojewódzkie fundusze ochrony środowiska; w drugim kwartale planowany jest nabór organizacji pozarządowych.
• Operatorami nie będą mogły zostać firmy wykonawcze ani organizacje z nimi powiązane, co ma zapewnić transparentność i rzetelność rozliczeń, szczególnie dla beneficjentów otrzymujących 100% dotacji.

Zmiany w Czystym Powietrzu. NFOŚiGW wyjaśnia wątpliwości

W ubiegły poniedziałek (24 lutego) odbyło się spotkanie przedstawicieli NFOŚiGW z dziennikarzami. Podczas wydarzenia prezes Funduszu Dorota-Zawadzka Stępniak oraz zastępca prezesa Robert Gajda wyjaśnili m.in. dlaczego w ostatnim czasie występowały problemy z wypłatami wniosków przez poszczególne wojewódzkie fundusze. Jak się okazuje, niektóre WFOŚiGW mimo obecności środków w budżecie Narodowego Funduszu i zaległych wypłat, nie zgłaszały dokumentów wnioskujących o wypłacenie im pieniędzy, które potem miały trafiać do beneficjentów. Kolejnym problemem był zastój w rozpatrywaniu wniosków, spowodowany m.in. przechodzeniem źle wypełnionych dokumentów na koniec kolejki. NFOŚiGW zapewnił jednak, że środki na program są i pod tym względem nie ma się czego obawiać. Szczegółowo ten wątek opisywaliśmy tu:

Innym tematem, który pojawił się podczas konferencji, była kwestia operatorów. Aktualnie trwa reforma programu Czyste Powietrze, a nabór wniosków ma powrócić 31 marca. Wtedy też na skalę ogólnopolską zostanie uruchomiony program operatorów. Będą to podmioty, które mają stanowić wsparcie dla osób składających wnioski. Będą pomagać w poprawnym wypełnianiu dokumentów, a potem dopilnowywać, aby wykonawcy w uczciwy i rzetelny sposób wykonywali swoją pracę. NFOŚiGW podczas konferencji podzielił się z dziennikarzami tym, jak ma wyglądać wprowadzenie tego programu wraz z ponownym uruchomieniem naboru w Czystym Powietrzu.

Najpierw gminy, potem fundusze wojewódzkie, na końcu cała reszta – jak będzie wyglądało wdrażania programu operatorów?

Jak wynika ze słów przedstawicieli NFOŚiGW, w najbliższych dniach Fundusz przedstawi wstępne zasady nowego Czystego Powietrza przedstawicielom gmin, które już zgłosiły się do pełnienia roli operatorów. Według słów wiceprezesa Roberta Gajdy dużo samorządów czeka na taką możliwość. Jednocześnie oczywiście nie każda gmina się tego podejmie. “Zdajemy sobie sprawę, że na pewno całej Polski nie zapełnimy operatorami gminnymi w pierwszym miesiącu działania” – mówi Gajda. Co więc z miejscami w Polsce, które będą owymi białymi plamami programu operatorów?

Jak wynika ze słów przedstawicieli NFOŚiGW, listę gmin, które podejmą zadanie bycia operatorami, poznamy wraz z początkiem nowego naboru, a więc już 31 marca. Jeśli chodzi o miejsca, gdzie gminy nie podejmą się tego zadania, według przedstawicieli NFOŚiGW trwają rozmowy z poszczególnymi wojewódzkimi funduszami, aby to one przejęły tę rolę, jednak nie na stałe. “W pewnym okresie przejściowym rozważamy, aby operatorami były również wojewódzkie fundusze” – powiedziała Dorota Zawadzka-Stępniak.

Co potem? Według słów przedstawicieli NFOŚiGW w drugim kwartale bieżącego roku rozpocznie się nabór do programu operatorskiego dla innych podmiotów, takich jak organizację pozarządowe. To właśnie ta kategoria ma zastąpić w dłuższej perspektywie fundusze wojewódzkie, które będą pełnić tę rolę tymczasowo i jedynie tam, gdzie nie zgłoszą się gminy.

Kto będzie mógł zostać operatorem w programie Czyste Powietrze?

Według słów prezes Doroty Zawadzkiej-Stępniak NFOŚiGW pracuje w tym momencie nad odpowiednimi kryteriami doboru podmiotów, które miałyby pełnić rolę operatorów. Powinny to być takie organizacje, które nie będą dopuszczały do nadużyć.

- Operator ma poprowadzić tego najbardziej potrzebującego beneficjenta od złożenia wniosku, przez przeprowadzenie inwestycji po jej rozliczenie. Musi to być podmiot, który zapewni poprawność tego procesu i jest w jakimś stopniu podmiotem zaufania publicznego – podkreśliła Zawadzka-Stępniak.

Według Roberta Gajdy z kolei NFOŚiGW podczas prac nad zmianami w Czystym Powietrzu wycofał się z pomysłu, aby operatorami mogli być wykonawcy inwestycji czy też stowarzyszenia lub fundusze powiązanie z tymi wykonawcami.

- Będziemy chcieli, żeby weszły fundacje i stowarzyszenia, które nie są związane bezpośrednio z wykonawcami – twierdzi Gajda.

Według przedstawicieli NFOŚiGW Funduszowi zależy na transparentności i na tym, aby osoby najbardziej potrzebujące, a więc te z trzeciej grupy dotacyjnej (otrzymującej zwrot 100% kosztów inwestycji) byli rozliczani w sposób rzetelny.

Więcej na temat tego, czego dowiedzieliśmy się ostatnio na temat Czystego Powietrza posłuchacie w poniższym materiale:

Źródło: własne