Czy integracja rynku pomp ciepła jest konieczna? Ekspert odpowiada!

Dotychczas każde z państw członkowskich UE pracowało nad własną polityką energetyczną. Już kilka dni po wybuchu rosyjsko-ukraińskiej wojny niemiecki rząd rozpoczął zbieranie informacji odnośnie sytuacji na rynku pomp ciepła. Zadaniem specjalnie w tym celu utworzonego zespołu międzyresortowego jest przeprowadzenie gruntownej transformacji energetycznej. Dzięki tym działaniom organizowane są szkolenia, przeprowadzane są nowe inwestycje, zmieniane prawo oraz tworzone są dofinansowania, które mają podnieść produkcję niemieckich pomp ciepła z użyciem krajowych komponentów. 

Konieczna interwencja rządu

Według Pawła Lachmana, Prezesa PORT PC rządowe programy, podobne do tych niemieckich, są bardzo potrzebne również w Polsce. 

Sytuacja jest dosyć trudna. W mojej ocenie ok. 70% producentów urządzeń grzewczych, szczególnie tych produkujących kotły na paliwa stałe zbliża się do progu bankructwa

wyjaśnia Paweł Lachman.

Od marca mamy nowy dokument Net Zero Industry Act, który pozwala rządom w UE działać inaczej niż do tej pory. W takim wypadku interwencja rządu jest i możliwa i konieczna. Mowa tu przede wszystkim o jasnym wskazaniu, w którą stronę ma podążać branża polskich producentów. Dodatkowo istotna jest pomoc w zakresie produkcji i wdrażania nowych technologii i to jak najszybciej. Dotychczas polski rząd zakładał, że rynek będzie się sam regulował. Czy są projekty i pomysłu, które mogą uratować branże OZE? Z jakim pomysłem wychodzi NCBiR?

Megafabryki to przyszłość branży OZE?

Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, pod koniec roku 2022 wydało ogłoszenie o konsultacjach rynkowych dot. nowoczesnych technologii pomp ciepła w innowacyjnych modelach produkcji. Jednym z ogłoszonych konkursów nosi nazwę “Elementy nowoczesnej pompy ciepła” i będzie obejmował produkcję wybranych komponentów potrzebnych do budowy pompy ciepła od najprostszych, do tych najbardziej skomplikowanych. Obecnie duża część producentów sprowadza komponenty, takie jak jednostka zewnętrzna, z zagranicy. Istnieje przekonanie, że sprowadzenie elementów, najczęściej z Chin, jest bardziej opłacalne. Jednak przykład europejskich megafabryk budowanych m.in. na Słowacji pokazuje, że koszty produkcji są podobne do tych na Wschodzie. Wprowadzenie masowej produkcji pomp ciepła w megafabrykach w Europie może w mojej ocenie zmniejszyć kosztów produkcyjnych pomp ciepła o nawet 40-50%, do poziomu kosztów firm z Azji.

Model otwarty dobrym rozwiązaniem dla pomp ciepła

Kolejnym pomysłem NCBR-u jest wprowadzenie na rynek koncepcji modelu otwartej licencji pompy ciepła. Jego założeniem jest dzielenie się wiedzą pomiędzy sektorem dużych firm produkcyjnych, a małymi i średnimi przedsiębiorcami. Taki zabieg pozwoli na szybsze wprowadzanie opracowywanych technologii na rynek.

Projekt NCBR-u przyspieszy proces tworzenia się konsorcjów wśród polskich producentów pomp ciepła. Jest to działanie nieuniknione, gdyż w innych państwach systematycznie powstają nowe megafabryki. Jeśli polscy inwestorzy przegapią swoją okazję, później konkurencja na rynku europejskim może okazać się zbyt duża

ostrzega prezes PORT PC.

Czy rynek potrzebuje dodatkowo unijnego akceleratora pomp ciepła?

Swoje zdanie w temacie wsparcia producentów pomp ciepła zabiera też Unia Europejska zapowiadając utworzenie “unijnego akceleratora rozwoju rynku pomp ciepła”. Ma on na celu opracowanie kompleksowego planu działania i wsparcia technologii pomp ciepła produkowanych w Europie. Jego zadaniem będzie m.in. skrócenie łańcucha dostaw. Badania pokazują, że wsparcie ze strony instytucji unijnych ma realny wpływ na zastosowanie europejskich komponentów w pompach ciepła. Dane przytoczone przez prezesa PORT PC mówią o wzroście udziału elementów produkowanych w Europie z poziomu 30-40% do około 90%. Natomiast wciąż nie istnieje w Europie fabryka zajmująca się wytwarzaniem sprężarek. Jednak Paweł Lachman jest dobrej myśli:

wiem, że czołowi producenci w Europie chcą taką fabrykę sprężarek zbudować. Jest też spora szansa, że taka fabryka powstanie w Polsce w związku z projektem NCBR-u

przypuszcza Paweł Lachman.

Konsolidacja polskiego rynku pomp ciepła wpisuje się w ogólny trend panujący w Unii Europejskiej. Biorąc pod uwagę obecną sytuację polityczną porozumienie między producentami jest konieczne również pod względem uniezależnienia się od importu chińskich komponentów. Dobrze zaprojektowany rozwój branży pozwala mieć nadzieję na uzyskanie niezależności energetycznej na poziomie europejskim.

Dowiedz się więcej!

Dowiedz się więcej! Zobacz i posłuchaj całego wywiadu z Pawłem Lachmanem, Prezesem PORT PC.

Źródła: GLOBenergia, Załącznik nr 2. do Ogłoszenia o konsultacjach rynkowych nr 5/22/KR “Nowoczesne technologie pomp ciepła w innowacyjnych modelach produkcji”