Jaki jest potencjał wiatrowy Bałtyku?
Jaki jest potencjał wiatrowy Bałtyku? Morska energetyka wiatrowa to bardzo ważny element nie tylko europejskiego, ale i światowego rozwoju energetycznego. Warto tutaj zwrócić szczególną uwagę na polską część Morza Bałtyckiego. Właśnie na tych wodach panują jedne z lepszych warunków do rozwoju inwestycji w farmy wiatrowe. Jako Polska nie możemy się doczekać pierwszych instalacji wiatrowych na Bałtyku, ale plany są ambitne. Jak duży potencjał ma ten akwen?
Nova Energia
Bałtyk może pochwalić się doskonałymi warunkami wietrznymi i lokalizacyjnymi, a także płytkimi wodami. Przypomnijmy, że Morze Bałtyckie jest najpłytsze na świecie, a jego średnia głębokość to około 55 m.
Potencjał turbin wiatrowych na Morzu Bałtyckim
To jednak nie wszystko! Średnia prędkość wiatru wynosi około 8-10 m/s na 100 metrach wysokości. Co do zasady, prędkości te rosną w kierunku południowym, a na południu Bałtyku znajduje się Polska. Ponadto, jest to także obszar, w którym morze nie zamarza, co ułatwia montaż i eksploatację turbin wiatrowych.
W porównaniu do innych mórz Bałtyk plasuje się bardzo wysoko i według Międzynarodowej Agencji Energii (IEA) oraz Światowej Rady Energetyki Wiatrowej (GWEC) ma najlepsze na świecie warunki do budowy morskich elektrowni wiatrowych. Pierwsze miejsce dzieli z Morzem Północnym, Żółtym i Wschodniochińskim.
Źródło: globalwindatlas.pl
Przyglądając się powyższej mapie bardzo łatwo stwierdzić, że warunki na Morzu Północnym - w kolebce energetyki wiatrowej offshore - są bardzo podobne do tych na Bałtyku.
Farmy wiatrowe na Bałtyku – dziś i jutro
Powierzchnia Bałtyku wynosi 397,978 km2. Na tej powierzchni, szacowany potencjał do rozwoju morskiej energetyki wiatrowej obliczony został na około 93 GW. Na dzisiaj praktycznie nie jest wykorzystywany. W 2021 roku liderem produkcji MEW na Bałtyku byli Duńczycy - 1,5 GW, a zaraz po nich Niemcy z nieco ponad 1 GW mocy w turbinach wiatrowych na morzu. Szwecja miała prawie 0,2 GW, a Finlandia niecałe 0,07 GW.
Całe szczęście ta sytuacja się zmienia i plany na najbliższe lata wyglądają bardzo optymistycznie. Kraje posiadające swoje instalacje zamierzają je rozbudować, a pozostałe, takie jak Polska, Łotwa, Litwa i Estonia zasilą europejską energetykę wiatrową o kolejne 11,6 GW. Biorąc pod uwagę wielkość farm wiatrowych na Morzu Bałtyckim wciąż będziemy w tyle, jednak w perspektywie czasu obszar Bałtyku przyniesie ogromne korzyści.
- Zobacz również: Lit z wód geotermalnych nadzieją dla branży magazynów energii
MEW w Polsce - dlaczego tak późno?
Obecnie nie ma farm wiatrowych na polskiej części Bałtyku. Problemem w sektorze morskiej energetyki wiatrowej był brak regulacji prawnych. W styczniu 2021 roku prezydent RP podpisał tzw. ustawę offshore, która ułatwiła procedury i uruchomiła rozwój MEW. W grudniu 2022 roku pojawiła się kolejna ustawa usuwająca kolejne problemy.
W polskiej części Morza Bałtyckiego obecnie trwają prace przygotowawcze do budowy pierwszych farm wiatrowych. Jednakże na realizację przedsięwzięcia pozostaje nam tylko czekać, bo budowę pierwszych farm planuje się na lata 2024-2025, a energia elektryczna z pierwszej polskiej farmy wiatrowej na Bałtyku ma popłynąć dopiero w 2026 roku.
Odpowiadając na zasadnicze pytanie, dlaczego w Polsce morska energetyka wiatrowa zaczyna dopiero raczkować, należy zwrócić uwagę na gospodarkę państwa zbudowaną na polityce opartej na węglu. Przyczyniły się do tego lobby węglowe i utkwienie w przekonaniu, że ten surowiec jest najkorzystniejszy. Przez wiele lat rządzący w Polsce nie popierali odnawialnych źródeł energii i do tej pory jest to temat budzący kontrowersje w niektórych grupach politycznych. Jednakże przy obecnym kryzysie energetycznym i nałożonych sankcjach jesteśmy zmuszeni do zmian. Z pewnością na lepsze.
Możliwości elektrowni wiatrowych na polskiej części Bałtyku
Zgodnie z prognozami potencjał rozwoju polskiej morskich farm wiatrowych wynosi 28 GW do 2050 roku, co stanowi jedną trzecią mocy możliwej do zainstalowania na Bałtyku. Szacuje się, że do 2040 roku do polskiego systemu energetycznego zostanie dostarczone około 11 GW mocy z morskich farm wiatrowych. Dla porównania, według danych ARE i stanu na koniec października 2022 r., aktualna moc zainstalowana we wszystkich krajowych elektrowniach to prawie 60 GW.
Polska wyłączna strefa ekonomiczna na morzu to 22,5 tys. km2, jednak ze względu na ograniczenie odległości od lądu do energetyki wiatrowej może posłużyć tylko 2 tys. km2. Potencjał tego obszaru szacuje się na 20 GW mocy. Trzy miejsca w których powstaną farmy wiatrowe to kolejno Ławica Odrzana, Ławica Słupska i Ławica Środkowa.
Postęp morskiej energetyki wiatrowej na Bałtyku jest niezwykle ważny do osiągnięcia równowagi klimatycznej, ale i do wzbogacenia miksu energetycznego. Cieszy fakt, że Polska nareszcie ruszyła na przód w tej kwestii i pozo
Źródła: PSEW, globalwindatlas, PISM, gov.pl
Materiał został przygotowany przez Koło Naukowe Nova Energia, AGH.
Anna Grądziel
