Najgłębszy odwiert geotermalny w Polsce i na świecie – w Szaflarach rozpoczęto prace!

Rozpoczęła się budowa odwiertu geotermalnego w Szaflarach. Co go wyróżnia? Przede wszystkim to, że ma być głęboki aż na 7 km! Będzie go to czyniło najgłębszym tego typu otworem na świecie. Dotychczasowym najgłębszym jest otwór St1 o głębokości 6,4 km, który odwiercono w 2018 roku w miejscowości Otaniemi w Finlandii. Co wiemy nt. jedynej w swoim rodzaju inwestycji?

Docelowo udostępniona woda ma zasilać sieć ciepłowniczą w gminie Szaflary i w Nowym Targu. Prace już się rozpoczęły, a budowa ma zakończyć się w pierwszej połowie 2024 roku. Pomimo opóźnienia wykonawcy podtrzymują, że uda się zrealizować inwestycję w terminie.
“Koszt realizacji inwestycji to 107 198 724 zł. Gmina Szaflary otrzymała całościowe finansowanie z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, dzięki któremu takie przyszłościowe projekty zyskują szansę realizacji” – mówi wojewoda małopolski Łukasz Kmita.
Kiedy otwór w Szaflarach zacznie działać?
Jak podaje Marek Hajto z Polskiego Stowarzyszenia Geotermicznego (PSG) w czasie przeznaczonym na realizację nowego odwiertu geotermalnego uwzględniono prawdopodobnie czas potrzebny do przeprowadzenia testów hydrogeologicznych - pompowania pomiarowego. To właśnie dzięki tym działaniom zostanie określona wydajność z jaką można eksploatować wody geotermalne. W efekcie oszacowane zostaną zasoby eksploatacyjne złoża. Wydobycie wody na cele ciepłownicze rozpocząć się ma po sporządzeniu stosownych dokumentacji hydrogeologicznych.
Równie ważna energetycznie jest temperatura wody, która rośnie wraz z głębokością temperatura. Wykonawca spodziewa się, że na głębokości 3,5 km spodziewa się wody o temperaturze 90°C, a na wspomnianej głębokości 7 km już 180°C.
Ekspert zaznacza, że wykonanie siedmiokilometrowego odwiertu będzie wymagało zachowania dużej staranności w trakcie całego procesu wiercenia niż w przypadku płytszych odwiertów. Znane są przypadki opóźnień, kiedy to problemy techniczne wynikłe z nieprzewidzianych warunków geologicznych lub z niedostatecznej dbałości wydłużały proces wiercenia.
Prezes UOS Drilling (firmy, która wygrała przetarg na wykonanie otworu) potwierdził, że podczas prac wiertniczych na pewno wystąpią różne trudności technologiczne, ponieważ jeszcze nikt nie wiercił na taką głębokość. Trudności mogą wystąpić np. podczas przewiercania poszczególnych warstw.
- Zobacz również: Lit z wód geotermalnych nadzieją dla branży magazynów energii
A co jeśli nie będzie wody?
Rejon Podhala jest unikatowy na skalę światową. Z uwagi na budowę geologiczną występują tam znakomite warunki geotermalne. Jest to potwierdzone płytszymi odwiertami, które eksploatują wodę już od lat 90. XX wieku. A co jeśli okaże się, że na głębokości 7 km nie będzie wody? Marek Hajto zaznaczył, że w takiej sytuacji odwiert mógłby eksploatować płytsze warstwy wodonośne. W początkowych założeniach wykonawca odwiertu oraz władze gminy zakładali trzy warianty wykorzystania nowego odwiertu.
Pierwszym wariantem jest eksploatacja gorącej wody z głębokości 7 km. W przypadku, gdy na docelowej głębokości nie będzie odpowiedniej ilości gorącej wody, to wykonawcy mają zastosować drugi wariant - woda będzie pobierana z głębokości około 4650 m. Trzeci wariant zakłada pobór wody z głębokości 3750 m.
Średnica otworu będzie zróżnicowana, a wiercenie rozpocznie się od 13 cali. Następnie średnica będzie się zawężać teleskopowo, stosownie do głębokości. W celu wydobycia urobku będzie wytłaczana ciecz (tzw. płuczka wiertnicza), która jednocześnie będzie chłodziła głowicę wiercącą.
Sieć energii geotermalnej na Podhalu będzie rozbudowana!
Jak informuje Urząd Gminy Szaflary, wykonano projekty sieci geotermalnej w miejscowościach: Szaflary, Zaskale, Bór i Bańska Niżna. Projekt zakłada rozbudowę sieci o łącznej długości 76,2 km. Ponadto planuje się stworzenie około 1070 przyłączy w 25 dystryktach. Wartość inwestycji to ponad 4,4 mln zł (w tym 85% zostało dofinansowane ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie).
Natomiast miasto Nowy Targ zrealizowało projekt magistrali o wartości około 1,5 mln zł. Dotacja na ten cel osiągnęła 85% i została przekazana przez WFOŚiGW w Krakowie. Wszystkie bieżące działania obydwu samorządów są wspierane przez PEC Geotermię Podhalańską. To bez wątpienia kolejny krok w stronę dekarbonizacji Podhala, które będzie mogło się cieszyć ekologicznym ciepłem pozyskiwanym z najgłębszego miejsca na świecie!
Źródła: GLOBENERGIA, malopolska.uw.gov.pl
Zdjęcie głównie: malopolska.uw.gov.pl