Olbrzymie dobowe zmiany cen energii – gratka dla posiadaczy magazynów

Różnica między najniższą a najwyższą ceną energii elektrycznej zanotowaną dzisiaj (17 lipca) na Rynku Dnia Następnego (RDN) w ramach kontraktów godzinowych to ponad 1800 zł/MWh. Maksymalna cena, zakontraktowana na godziny wieczorne (20:00-21:00), wynosi około 2040 zł/MWh. Najniższa – między 11:00 a 12:00 – tylko około 180 zł/MWh. Oznacza to, że posiadacze magazynów energii mogą skorzystać na dużych wahaniach na rynku. W jaki sposób?

Kupić tanio, sprzedać drogo

Magazyny energii służą między innymi do tego, aby przesuwać szczyty obciążeń. Przykładowo – prosument posiadający mikroinstalację PV może zmagazynować energię elektryczną wyprodukowaną na własnym dachu w południe i wykorzystać ją wieczorem. Zmniejsza w ten sposób ilość energii sprzedawanej do sieci po niskich cenach, zwiększa autokonsumpcję i oszczędza – wieczorem nie musi kupować droższej energii z sieci, ponieważ zmagazynował własną. 

Magazyny mogą również przydawać się nawet w sytuacji, w której niekoniecznie współpracują z instalacją fotowoltaiczną. W przypadku takiego rozkładu cen energii elektrycznej jak dzisiaj, kiedy w okolicach południa można tanio kupić energię, a wieczorem sprzedać ją ponad dziesięć razy drożej – właściciele magazynu mogą bawić się elastycznością i zarabiać. Nie chodzi już więc tylko o zużywanie taniej energii pobranej z sieci w okolicach południa, kiedy ceny na RDN są niskie (lub wyprodukowanej w przydomowej instalacji PV), w godzinach wieczornych. Chodzi o kupowanie i sprzedawanie energii do sieci według takiego harmonogramu, który umożliwi osiągnięcie zysków.

Taryfy dynamiczne – czy to będzie się opłacać?

Już od 24 sierpnia bieżącego roku odbiorcy końcowi mają mieć możliwość przejścia na tak zwane taryfy dynamiczne – a więc kupować energię po cenach rynkowych, zmieniających się co godzinę (docelowo co 15 minut). O ile w przypadku odbiorców mogących w znacznym stopniu regulować pobór energii z sieci (np. dzięki wykorzystaniu instalacji PV i magazynu energii) takie taryfy mogą być opłacalne i pozwolić na spore oszczędności, to dla tradycyjnych odbiorców może być różnie. Jak widać na przykładzie notowań RDN z 17 lipca – ceny energii w ciągu doby mocno się wahają. Przy tym, niestety, najwyższe są wtedy, kiedy tradycyjny odbiorca zużywa najwięcej energii, czyli wieczorem. Niskie ceny występują w tych godzinach, w których większość osób jest w szkole, czy pracy. Około 18:00, kiedy dużo ludzi przygotowuje kolację, sprząta, pierze, relaksuje się przed telewizorem, czy wykonuje w domu inne czynności – a więc pobiera energię z sieci – ceny są już znacznie wyższe. Opłacalność taryf dynamicznych dla tradycyjnych odbiorców końcowych w gospodarstwach domowych stoi więc pod znakiem zapytania. 

Reforma rynku bilansującego a ceny energii

Jeszcze jakiś czas temu wahania cen energii na RDN nie były tak duże. 17 maja maksymalna cena na RDN wynosiła około 470 zł/MWh, a najniższa około -20 zł/MWh. 17 kwietnia maksymalna i minimalna cena wyniosła około 600 zł/MWh i 400 zł/MWh. 

Niedawno zaszły jednak zmiany w systemie handlu energią – mianowicie w zasadach Rynku Bilansującego (RB). Rynek Bilansujący ma za zadanie równoważenie podaży i popytu na energię i zapewnienie bezpieczeństwa dostaw. Reforma RB trwa już kilka lat, ale to zmiany, które weszły w życie 14 czerwca bieżącego roku, znacznie wpłynęły na cenę energii na RDN. Główną zmianą jest skrócenie okresów rozliczeniowych niezbilansowania z jednej godziny do jednego kwadransa. Reforma dotyczy również struktury RB i procesu planowania pracy systemu elektroenergetycznego. Jak czytamy na stronie URE, nadrzędnym celem reformy jest:

„wzmocnienie mechanizmów rynkowych w taki sposób, by poprzez odpowiednie sygnały cenowe skłonić jego uczestników do zwiększenia elastyczności i dopasowania produkcji lub poboru energii do aktualnych potrzeb systemu elektroenergetycznego. Zmiany te przyczynią się m.in. do lepszej integracji odnawialnych źródeł energii w systemie i ograniczania liczby nierynkowych redukcji generacji OZE”.

Odpowiednie sygnały cenowe rzeczywiście się pojawiły – struktura cen energii zachęca do wykorzystania energii w godzinach dużej produkcji z PV i małego zapotrzebowania i zachęca do oszczędzania na przykład w godzinach wieczornych, kiedy popyt na energię elektryczną jest bardzo duży.

Źródło: PSE, URE