Poselski projekt regulacji wspierających projekty parasolowe po drugim czytaniu w Sejmie

W trakcie wczorajszego posiedzenia w Sejmie odbyło się drugie czytanie projektu nowelizacji ustawy o OZE (druk nr 1947 i 1966). Jest to projekt poselski, który reprezentuje poseł Andrzej Gawron. Nowe regulacje są skierowane do jednostek samorządów terytorialnych oraz beneficjentów tak zwanych projektów parasolowych i dotacyjnych na montaż instalacji fotowoltaicznych. Programy parasolowe są finansowane z funduszy europejskich i zapewniają wysoki poziom wsparcia dla budowy domowych mikroinstalacji - jest to poziom w przedziale nawet 60-85 proc. całkowitych kosztów. Szczegóły opisywaliśmy TUTAJ. Kary za niezrealizowanie projektów wynoszą do 525 proc., czyli w przypadku gminy Nowy Targ byłoby to 35 mln zł, co byłoby zabójcze dla budżetu samorządu. Wiceminister klimatu i środowiska Ireneusz Zyska poinformował, że jest ok. 840 gmin w Polsce, które realizują programy parasolowe i grantowe z udziałem środków europejskich w ramach regionalnych programów operacyjnych na lata 2014–2020. Jest to końcówka okresu kontraktowania środków  z poprzedniego budżetu Unii Europejskiej i proponowane regulacje dotyczą zakończenia programów, projektów, również umów, które zostały podpisane przez gminy z mieszkańcami tychże gmin.

Po burzliwej dyskusji w Sejmie, projekt został skierowany do trzeciego czytania, do którego posłowie przystąpią w bloku głosowań (27 stycznia 2022 roku).

Sprawozdawca Poseł Krzysztof Tchórzewski przypomniał, że projekt ustawy był efektem dyskusji, jaka miała miejsce w czasie procedowania w Sejmie nad projektem ustawy z dnia 29 października 2021 r. o odnawialnych źródłach energii, która wchodzi w życie w dniu 1 kwietnia br. Pojawiły się problemy samorządów terytorialnych związane z rozpoczętymi projektami parasolowymi i grantowymi dotyczącymi montażu lub zakupu mikroinstalacji fotowoltaicznych. Dotyczy to także prosumentów. Okazało się, że w sumie kilkadziesiąt tysięcy osób może nie być objętych tymi przepisami i że samorządy mogą stracić znaczne środki w związku z tym, że podjęły inicjatywy związane z organizacją tych przedsięwzięć. 

Nowy projekt nowelizacji ustawy o OZE zakłada, że osoby, które zawarły w terminie do 31 marca 2022 roku umowę na zakup, montaż lub dofinansowanie tej mikroinstalacji z jednostką samorządu terytorialnego lub innym uprawnionym podmiotem, który realizuje projekt dofinansowany w ramach regionalnego programu operacyjnego, a także złożyły prawidłowo wniosek o przyłączenie mikroinstalacji w terminie do 31 grudnia 2023 roku, będą mogły dokonywać rozliczenia wytworzonej i pobranej energii na dotychczasowych zasadach, tj. w systemie opustów. W celu ograniczenia nadmiernych procedur kontrolnych i przyspieszenia procesu prosument będzie jedynie obowiązany do złożenia pisemnego oświadczenia sprzedawcy, że zawarł umowę na zakup, montaż lub dofinansowanie instalacji z jednostką samorządu terytorialnego lub innym uprawnionym podmiotem.

Krytyka?

Pojawiły się także słowa krytyki co do procedowania przepisów. Poseł Tomasz Piotr Nowak powiedział, że poprawka obiecana samorządowcom w listopadzie, pojawiła się w trybie natychmiastowym w momencie, w którym PiS włączy ustawę hamującą rozwój fotowoltaiki.

- Mamy taką sytuację, że po raz kolejny – szczególnie często dzieje się to być może także w innych obszarach, jestem w komisji do spraw energii, więc doskonale to widzę – chodzenie po rozum do głowy i pisanie prawa w sposób rzetelny, w którym są jednak brane pod uwagę skutki zmian legislacyjnych, jest u nas ogromną rzadkością, a jest regułą w kwestiach energetyki. Mamy kolejny plaster na źle zarządzanym chorym systemie elektroenergetycznym w Polsce i żonglujemy kolejnym bublem prawnym - powiedziała Poseł Beata Maciejewska.

Wielu posłów zwróciło uwagę na problem sieci oraz niewystarczających inwestycji w modernizację infrastruktury sieciowej w Polsce. Strona rządowa poinformowała w odpowiedzi, że od 2016 do 2021 roku zostało wydatkowanych ponad 36 mld zł na sieci przesyłowe, dystrybucyjne.
Według nieoficjalnych danych w Polsce przekroczyliśmy poziom 800 tys. prosumentów, którzy dotychczas rozliczają się w systemie opustów. Już od 1 kwietnia 2022 roku obecny system zostanie zastąpiony przez net-billing. Przeczytaj więcej w przewodniku.