Unia Europejska zmienia system aukcji OZE i ułatwia ich implementację 

Nowe wytyczne dotyczą wprowadzenia stref szybkiej implementacji OZE oraz bardziej restytucyjnych wymagań w aukcjach. Szczegóły podajemy poniżej.

• Wprowadzone zmiany mają zwiększyć użyteczność innej legislacji – REPowerEU. Stworzony w 2022 r. system potrzebował poprawek. 
• Zmiany mają wspomóc europejską branżę OZE w rozwoju rodzimego rynku. Wykluczenie wyłączności kryterium cenowego z aukcji ma utrudnić azjatyckim producentom ich wygrywanie.
• Oprócz zmian w aukcjach mają powstać również obszary przyspieszonego rozwoju OZE. Każdy kraj członkowski ma wprowadzić co najmniej jeden taki obszar do 2026 r.

Zmiany w aukcjach

Europejska branża OZE od lat naciskała na Unię o zmiany w systemie aukcyjnym i wydawania pozwoleń na nowe inwestycje. Jednym z głównych czynników przyczyniającym się do złej pozycji branży jest problem z tanimi produktami z Azji. Oferta tamtejszych producentów pod względem cenowym jest ciężka do przebicia. Dlatego europejski przemysł potrzebował innego punktu podparcia. Mają w tym pomóc nowe wymagania w aukcjach na projekty OZE. 

Kraje członkowskie UE od teraz zyskują moc zawężenia wymagań aukcji. Do ich ustaleń można dodać oczekiwania co do jakości produktów, gwarancji wykonania projektu w określonym czasie, prowadzenia biznesu w odpowiedzialnym modelu, cyberbezpieczeństwa i bezpieczeństwa danych, aspektów środowiskowych i innowacyjności podejścia.  

Dzięki tym zmianom może dojść do sytuacji, że przetarg na budowę offshorowej farmy wiatrowej wygra inwestor gwarantujący działania na rzecz odrodzenia lokalnej przyrody. Gwarantując takie działania, spełni więcej założeń przetargu. Takie sytuacje już miały miejsce na terenie UE, kiedy zwycięski inwestor zapewnił tworzenie sztucznych raf na Morzu Północnym. 

Jeżeli kraje UE zastosują się do sugestii, wprowadzając nowe wytyczne do regulaminów aukcji, przedsiębiorstwa posiadające bardziej „odporne” łańcuchy dostaw również będą traktowane preferencyjnie. Nowe wytyczne mają być zgodne z niedawno uchwaloną ustawą Net Zero Industry Act, która promuje wytwarzanie zielonych technologii na terenie UE.

Co stoi za REPowerEU?

Pierwotna idea REPowerEU miała na celu całkowite uniezależnienie Europy od rosyjskich surowców do 2028 r. Założenia legislacji zostały przestawione w 2022 r. Ówcześni przywódcy postrzegają ją jako kluczową dla pełnej niezależności energetycznej UE. Początkowo REPowerEU dbała o zakres transformacyjny europejskich systemów energicznych. Wprowadzono ambitne cele w zakresie biogazu i wodoru, a także bardziej pragmatyczne, w zakresie OZE i oszczędzania energii.

Mimo szczytnych założeń program jednak potrzebował zmian. Stąd ostatnie poprawki.

Reakcja branży na zmiany jest generalnie pozytywna. Komisja Europejska oprócz zmian w systemach aukcyjnych oferuje również nowe wytyczne dotyczące stref przyspieszonego rozwoju OZE. Są to obszary, w których energetyka wiatrowa lub słoneczna podlega automatycznemu przyspieszeniu. Każdy kraj musi mieć co najmniej jedną taką strefę do lutego 2026 r. Nowe wsparcie obejmuje swoim zakresem procedury wydawania pozwoleń oraz odejście od aukcji OZE opartych wyłącznie o kryterium cenowe. 

Podjęte kroki to istotna zmiana w kontekście osiągalności celi na 2030 rok. Według badania przeprowadzonego przez University of Columbia w 2023 r. oba sektory, wiatrowy i słoneczny wypadły z przewidywanego trendu osiągalności.

Źródło: euractiv