Ceny będą zamrożone do połowy 2024 roku? Nowy projekt ustawy wpłynął do Sejmu
We wtorek 28 listopada 2023 roku do Sejmu wpłynął projekt Koalicji Obywatelskiej “o zmianie ustaw w celu wsparcia odbiorców energii elektrycznej, paliw gazowych oraz niektórych innych ustaw”. Znalazły się w nim ustępy dotyczące mrożenia cen, odległości turbin wiatrowych od zabudowań oraz postulat przywrócenia obliga giełdowego.
Magdalena Mateja-Furmanik
Mrożenie cen - ale tylko przez pół roku
Zgodnie z wyliczeniami Forum Energii w 2024 roku bez wsparcia państwa cena energii dla gospodarstw domowych mogłaby wzrosnąć nawet o 70%. Z tego powodu nawet najbardziej liberalni specjaliści rekomendowali utrzymanie mrożenia cen. Kwestią sporną był jednak jego zakres oraz czas obowiązywania. O propozycjach ekspertów z Instytutu Reform pisaliśmy tutaj.
Zgodnie z projektem Prawa i Sprawiedliwości ceny energii miałyby być zamrożone przez cały następny rok. Strategia KO jest bardziej zachowawcza. Nowy projekt ustawy zakłada przedłużenie tej formy wsparcia państwa do 30 czerwca 2024 roku.
“Przewiduje się, że pierwsza połowa 2024 roku przyniesie dalsze stabilizowanie się czynników kosztowych przedsiębiorstw energetycznych, wycenę na niższym poziomie cen nośników energii elektrycznej, gazu i ciepła. Przywrócenie obliga giełdowego sprzedaży energii elektrycznej będzie wymuszało konkurencję w segmencie wytwórców energii elektrycznej na rynku hurtowym oraz dalszy spadek cen w porównaniu z cenami z okresu 2023 roku.” - czytamy w uzasadnieniu.
Ze względu na notowany spadek cen energii jak i inne planowane instrumenty, takie jak obligo giełdowe, szacuje się, że cena energii do początku przyszłego okresu grzewczego spadnie na tyle, by gospodarstwa domowe były sobie poradzić same.
Do 30 czerwca 2023 cena prądu będzie zamrożona na poziomie 412 zł/MWh. Tak jak w 2023 roku, zostanie wprowadzony limit zużycia. Będzie on niższy - gospodarstwom domowym przypada 1,5 MWh, prowadzącym gospodarstwo rolne lub posiadaczom Karty Dużej Rodziny 2 MWh, a posiadającym orzeczenie o niepełnosprawności 1,8 MWh. Po przekroczeniu limitu stawka za energię będzie wynosić 693 zł/MWh.
Wiatraki bliżej domów
“Ograniczenie możliwości lokalizacji elektrowni wiatrowych do terenów położonych w odległości równej lub większej od 10-krotności wysokości elektrowni wiatrowej od zabudowy mieszkaniowej oznacza, przy obecnej strukturze urbanizacji kraju, praktyczny brak miejsc pod takie inwestycje” - zauważa Koalicja Obywatelska w uzasadnieniu ustawy.
W projekcie umiejscowienie wiatraków ma zależeć od emitowanego przez nich hałasu. Wyjątek dotyczy parków narodowych i rezerwatów, od których należy zachować minimum 300 metrów odległości.
Zdaniem Koalicji Obywatelskiej to właśnie uzależnienie od czynników akustycznych oddaje istotę wprowadzania ograniczeń w lokalizacji nowych elektrowni wiatrowych.
“Elektrownia wiatrowa o wysokości całkowitej 50 m i mocy akustycznej 110 dBA zgodnie z obowiązującym prawem może być zlokalizowana już w odległości 500 m od terenów zabudowy jednorodzinnej, które to podlegają ochronie akustycznej dla pory nocnej z normatywem 40 dBA, podczas gdy hałas od takiej elektrowni z natężeniem 40 dBA może mieć zasięg ponad 900 m.” - czytamy w uzasadnieniu ustawy.
W ustawie została umieszczona tabela, w której przedstawiono dokładnie zależność emitowanego hałasu od odległości od terenów zabudowanych.
| Poz. | Maksymalny emitowany hałas elektrowni wiatrowej [dB(A)] | Odległość wyrażona w metrach [m] dla terenów podlegających ochronie akustycznej:· tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego· tereny zabudowy zagrodowej· tereny rekreacyjno-wypoczynkowe· tereny mieszkaniowo-usługowe |
| 1 | < 100 | 300 |
| 2 | 100 | 300 |
| 3 | 101 | 300 |
| 4 | 102 | 300 |
| 5 | 103 | 300 |
| 6 | 104 | 314 |
| 7 | 105 | 352 |
| 8 | 106 | 394 |
| 9 | 107 | 441 |
| 10 | 108 | 491 |
| 11 | 109 | 546 |
| 12 | 110 | 606 |
| 13 | > 110 | 2000 |
| Poz. | Maksymalny emitowany hałas elektrowni wiatrowej [dB(A)] | Odległość wyrażona w metrach [m] dla terenów podlegających ochronie akustycznej:· tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej,· tereny zabudowy związanej ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,· tereny domów opieki społecznej,· tereny szpitali,· strefa ochronna uzdrowiska. |
| 1 | < 100 | 400 |
| 2 | 100 | 400 |
| 3 | 101 | 400 |
| 4 | 102 | 441 |
| 5 | 103 | 491 |
| 6 | 104 | 546 |
| 7 | 105 | 607 |
| 8 | 106 | 672 |
| 9 | 107 | 743 |
| 10 | 108 | 819 |
| 11 | 109 | 905 |
| 12 | 110 | 994 |
| 13 | > 110 | 2000 |
Przywrócenie obliga giełdowego
W projekcie ustawy jako trzecią zmianę zaproponowano przywrócenie obliga giełdowego, o czym szerzej pisaliśmy tutaj.
Jak możemy przeczytać w uzasadnieniu
“Przywrócenie obliga giełdowego sprzedaży energii elektrycznej będzie wymuszało konkurencję w segmencie wytwórców energii elektrycznej na rynku hurtowym oraz dalszy spadek cen w porównaniu z cenami z 2023 r.”
Obligo giełdowe jest istotnym narzędziem dla ustalania wysokości taryf - dzięki niemu uzyskujemy rynkowy benchmark do ustalania cen energii. Jest to również narzędzie chroniące odbiorców przed oligo i monopolizacją.
Projekt ustawy został skierowany 29 listopada br. do I czytania na posiedzeniu Sejmu. Kontynuacja I posiedzenia odbędzie się 6 i 7 grudnia - wtedy prawdopodobnie odbędzie się czytanie ustawy, podczas którego Koalicja Obywatelska uzasadni swój projekt oraz odbędzie się debata w sprawie ogólnych zasad projektu. Posłowie skierują również swoje pytania, na które wnioskodawca będzie musiał odpowiedzieć.
