Liczba sprzedanych pomp ciepła – dlaczego rok 2023 nie był tak dobry?

Po 2022 roku, w którym sprzedano zawrotną liczbę ponad 200 tys. pomp ciepła, apetyty przed rokiem 2023 były ogromne. Jednak rozpędzona rynkowa lokomotywa, którą dodatkowo przyspieszała niepewna sytuacja na rynku gazu, już według przewidywań sprzed kilkunastu miesięcy miała wyhamować i istotnie tak się stało. Jakie są nieoficjalne dane sprzedaży pomp ciepła, którymi podzielił się w trakcie Forum Pomp Ciepła na Targach ENEX w Kielcach Paweł Lachman, prezes Polskiej Organizacji Rozwoju Technologii Pomp Ciepła?

- Wystąpienie Prezesa Zarządu Polskiej Organizacji Rozwoju Technologii Pomp Ciepła otworzyło Forum Pomp Ciepła na Targach Enex
- Nieoficjalne dane o sprzedaży pomp ciepła w 2023 roku.
- Zestaw postulatów od Redakcji GLOBENERGIA dla rozwoju sektora – czteropak dla pomp ciepła. Przypominamy, czego potrzebuje branża i inwestorzy!
Rok 2022 branża nazwała rokiem pomp ciepła, był to niesamowity zwrot w kierunku ekologicznego ogrzewania, który jednak w 2023 roku wyhamował. Czy jednak jest to dobre określenie? Przenieśmy się do wcale nieodległej przeszłości, aby wyjaśnić, że sprzedaż rynkowa wróciła do normy. Sytuacji ze wspomnianego roku pomp ciepła z pewnością do normalnych zaliczyć nie możemy.

Ewenement roku 2022
Początek rosyjskiej agresji na Ukrainę, bardzo wysokie rynkowe ceny gazu i niepewność co do kolejnych następstw rosyjskiego szantażu, absurdalnie drogi opał i słaba jego dostępność spowodowały, że pompa ciepła stała się niezwykle pożądanym urządzeniem grzewczym. Niestety sytuacja za naszą wschodnią granicą nie uległa znaczącej poprawie, ale stan gospodarki wrócił do normy i na szczęście znaczna część Polaków nie musi drżeć o ciepło w swoich domach.
Przypomnijmy, że według danych PORT PC w roku 2022 sprzedano w Polsce:
- 188,2 tys. pomp ciepła typu powietrze/woda,
- 7,9 tys. pomp ciepła typu powietrze/woda do c.w.u.,
- 7,2 tys. pomp ciepła typu solanka/woda (gruntowe).
Najnowsze dane na Forum Pomp Ciepła
W 2022 roku sprzedano łącznie 203,3 tys. urządzeń. Rok 2023 pod tym względem był mniej obfity. Wzrost zanotowano jednak w przypadku technologii gruntowych – tak prezentują się nieoficjalne dane, które zaprezentował Paweł Lachman w trakcie Forum Pomp Ciepła.
Od 2012 roku, kiedy PORT PC zaczął monitorować sprzedaż pomp ciepła w Polsce, rok 2023 jest pierwszym , w którym zanotowano spadek. Główną przyczyną są według Pawła Lachmana ceny energii. Użytkownicy pomp ciepła nie odczuli wyraźnych skutków zamrożenia cen energii. Dodatkowo przy braku pewności co do wysokości kosztów eksploatacji tych urządzeń w przyszłości, inwestorom trudniej było zdecydować się na zakup pompy ciepła.
Patrząc na wykres zdecydowanie widać, że rok 2022 był odstępstwem od normy. Można powiedzieć, że 2023 rok jest powrotem od trendu sprzed kryzysu energetycznego. Nie da się ukryć, że sprzedaż pomp ciepła w ubiegłym roku byłaby większa, gdyby nie nasycenie rynku rok wcześniej. Na kolejne wnioski trzeba będzie poczekać aż do publikacji danych za rok 2024. Wtedy będziemy mogli być pewni, w jakiej sytuacji znalazł się polski rynek pomp ciepła. Trzeba mieć też na uwadze, że są to dane nieoficjalne, a ostateczna analiza może nieznacznie się różnić.

Propozycja – czteropak dla pomp ciepła
Cenniki dystrybutorów energii elektrycznej niestety są często dosyć skomplikowane i niejasne. Ale taryfa weekendowa G12w (tańszy prąd w weekendy i dni świąteczne oraz nocą, od 22 do 6 rano, a u niektórych sprzedawców energii dodatkowo w ciągu dnia, od 13 do 15) jest obecnie najbardziej atrakcyjna dla posiadaczy pomp ciepła. Łącznie przez ponad połowę czasu w tygodniu można skorzystać z niższych cen prądu. Nawet po spodziewanym w połowie tego roku odmrożeniu cen energii elektrycznej, wykorzystanie tej taryfy prawdopodobnie pozwoli zapewnić konkurencyjność kosztów ogrzewania domu pompą ciepła w stosunku do alternatyw.
„Mam nadzieję, że zgodnie z zapowiedziami rządzących już w tym roku pojawi się specjalna taryfa dla użytkowników pomp ciepła. Im szybciej, tym lepiej. Liczymy, że będzie ona wspierać łączne wykorzystanie w budynkach pomp ciepła i instalacji fotowoltaicznych. Energetyka prosumencka musi być opłacalna!” – komentuje Paweł Lachman. Aby to osiągnąć, potrzebny jest spójny i przystępny system wsparcia dla tej technologii. Najważniejsze kwestie zawarte są w czteropaku dla pomp ciepła Redakcji GLOBENERGIA.

Pompy ciepła i inne rozwiązania
Na Forum Pomp Ciepła poruszono również temat wykorzystania kotłów na biomasę (pellet) w ogrzewaniu budynków. Ten sektor również jest duży i prawdopodobnie ciągle będzie się rozwijał, jednak silnie zależy od wymagań stawianych przez ustawy antysmogowe i wymagania ecoprojektu. Obecnie instalowane kotły spełniają te wymagania, ale chociaż emisje miejscowe z tych urządzeń są ograniczone do minimum, to jednak nadal występują. Pompy ciepła mają w tym zakresie przewagę – nie emitują w miejscu eksploatacji żadnych zanieczyszczeń.
Kolejne przepisy regulujące sposób ogrzewania budynków już nadciągają. Wiosną możemy się spodziewać przyjęcia zapowiadanej nowelizacji dyrektywy EPDB. 1 kwietnia wejdą również w życie nowe przepisy rozporządzenia o warunkach technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Producenci, inwestorzy i użytkownicy mogą więc liczyć na nowe wytyczne, a rynek będzie się musiał dostosować.