OZE w transporcie – Polska na 6 miejscu

• W 2022 r. konsumpcja biopaliw pod kątem zasilania transportu praktycznie się nie zmieniła pozostając na poziomie około 17,1 Mtoe. 
• Energii elektrycznej wygenerowanej w OZE w ciągu 2022 r. było 25,9 TWh, co oznacza 18,4% wzrost rok do roku.
• W 2022 r. zarejestrowano blisko 2 mln elektryków, a po unijnych drogach jeździło w sumie ponad 9 mln takich pojazdów. Tym samym udział elektryków w całości unijnych pojazdów wyniósł 21,6%.

UE chce ekologicznego transportu

Ze wstępnych danych zebranych przez EurObserv'ER wynika, że zużycie energii odnawialnej i biopaliw w transporcie Unii Europejskiej (drogowym, kolejowym, morskim, lotniczym) napędzanym silnikami spalinowymi lub elektrycznymi, wzrosło o około 2,0% w latach 2021–2022. Jest to w sumie prawie 19,4 Mtoe. W miarę stopniowego znoszenia obostrzeń w 2021 r. potrzeby transportowe wróciły do normy. To widać po unijnych statystykach. Udział OZE w transporcie Unii Europejskiej, zgodnie z definicją zawartą w dyrektywie w sprawie odnawialnych źródeł energii (znanej jako RED II), powinien stopniowo zbliżać się do progu 10%. Wzrost ma przede wszystkim wynikać z zachęt wynikających z większego wykorzystania zaawansowanych biopaliw i rozwoju elektryfikacji w transporcie drogowym.

Konsumpcja biopaliw pod kątem energetycznym w 2022 r. pozostała na tym samym poziomie - około 17,1 Mtoe. Ze wstępnych danych zebranych lub oszacowanych przez EurObserv'ER na rok 2022 wynika, że zużycie wyłącznie energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych w transporcie wynosiło 2,2 Mtoe (co odpowiada 25,9 TWh energii elektrycznej), oznacza to wzrost rok do roku o około 18,4%. 

Jedną z kluczowych kwestii w walce ze zmianami klimatycznymi jest dekarbonizacja transportu, który rozpatrywany całościowo odpowiada za około jedną czwartą emisji gazów cieplarnianych w jednostkach ekwiwalentu CO2 (w tym CO2, CH4, N2O i HFC). Jest to także strategiczny przedmiot polityki Unii Europejskiej, biorąc pod uwagę wybory technologiczne, które należy wdrożyć w perspektywie długoterminowej i ich wpływ na gospodarkę.

Jak wygląda zużycie OZE i paliw alternatywnych na rzecz transportu w poszczególnych krajach UE? Statystyki przedstawiono na poniższych wykresach.

Dane przedstawione na mapie wyrażono w ktoe.

W klasyfikacji Unijnej 27, Polska zajęła 6-ste miejsce. Zdecydowanie przeważa u nas zużycie biodiesla, klasyfikowanego jako paliwo alternatywne. Na rzecz transportu w 2022 r. zużyto w sumie 1 161,3 ktoe prądu z OZE bądź paliw alternatywnych. Z kolei nasi zachodni sąsiedzi zgarnęli pierwsze miejsce w klasyfikacji z wynikiem 3 588,1 ktoe. Profil wykorzystanych źródeł energii również zdominował biodiesel. Znaczny i prawie równy udział przypadł na OZE i biobenzynę. Natomiast udział biogazu choć znikomy, przynajmniej jest widoczny (w przeciwieństwie do Polski).
Podsumowując całą UE - generalnie zmiany idą w dobrą stronę. Wykres z roku 2022 jest nieco bardziej zdywersyfikowany niż ten z 2021 r. Choć różnica przypada na jedyne 0,3% udziału innych biopaliw płynnych. Szczegóły poniżej.

Co dalej? - Dyrektywa RED III

Aktualne zobowiązania państw UE wobec klimatu i środowiska wyznacza przyjęta w październiku zeszłego roku dyrektywa RED III. Nowa dyrektywa podnosi docelowe udziały energii odnawialnej w końcowym zużyciu energii elektrycznej brutto w UE w 2030 r. z co najmniej 32 do 42,5%. Jednocześnie zachęca państwa członkowskie, aby dążyły do poziomu 45%. Jeśli chodzi o aspekt dotyczący transportu, państwom członkowskim została zapewniona elastyczność. Umożliwiono im wybór pomiędzy dwoma celami. Pierwszy z nich cel zmniejszenia intensywności emisji gazów cieplarnianych w transporcie o 14,5% w wyniku wykorzystania OZE do 2030 r. Druga opcja to zwiększenie udziału OZE do co najmniej 29% w końcowym zużyciu energii odnawialnej w sektorze transportu do 2030 r.

Europejczycy inwestują w ekologiczny transport

Końcem 2022 r. w UE zarejestrowanych było ponad 9 mln samochodów elektrycznych (EV oraz PHEV). Tym samym udział elektryków w całości unijnych pojazdów wyniósł 21,6% (EEA). Dla porównania w 2021 r. było to 18%, z kolei w 2020 r. 10,7%. Rozwój elektromobilności w UE pokazano na poniższej grafice.

Liczba rejestracji nowych samochodów elektrycznych stale rośnie. W 2010 r. było to 600 sztuk. Dekadę później, w 2021 r. zarejestrowano około 1,74 mln sztuk. Liczby te nadal rosną, w 2022 r., prawie 22% nowo zarejestrowanych samochodów osobowych było pojazdami elektrycznymi. Samochody typu BEV stanowiły 12,2% wszystkich rejestracji nowych samochodów w 2022 r., natomiast pojazdy PHEV – 9,4%. 

W 2022 r. w UE sprzedano około 56 500 elektrycznych samochodów dostawczych, co stanowi 5,5% udziału w rynku. Oznacza to wzrost o około 2,0 p.p. w porównaniu z 2020 r. Większość sprzedanych elektrycznych samochodów dostawczych stanowiły pojazdy typu BEV. Jednak pomimo zauważalnego rozwoju sektora elektryków w ostatnich latach, pojazdy typu BEV stanowią jedynie 1,2% europejskiej floty samochodów. Aby pomóc UE osiągnąć cele w zakresie redukcji emisji i zapewnić postęp w realizacji RED III, niezbędny jest dalszy rozwój europejskiej floty pojazdów elektrycznych.

Źródła: EurObserV'ER, EEA.