SCT w Krakowie unieważniona! Co dalej?

• Unieważniono uchwałę o strefie czystego transportu (SCT) w Krakowie
• Jak stwierdził sąd, przyczyną są błędy proceduralne, głównie związane z nieprecyzyjnym określeniem granic strefy
• Organizacje ekologiczne domagają się opracowania przez miasto nowego projektu strefy oraz przeprowadzenia konsultacji społecznych.

Sąd Administracyjny w Krakowie stwierdził nieważność uchwały dotyczącej wprowadzenia strefy czystego transportu (SCT) w mieście. Decyzję sądu podjęto ze względu na błędy w treści uchwały, głównie związane z nieprecyzyjnym określeniem granic strefy. 

Warto zaznaczyć, że sąd nie kwestionował sensu wprowadzenia SCT w Krakowie. Miłosz Jakubowski, radca prawny Fundacji Frank Bold, który uczestniczył w postępowaniu, zaznaczył, że wyrok nie oznacza, iż strefa czystego transportu nie powinna istnieć. Wskazuje jedynie na błędy w procesie jej ustanawiania. Jakubowski podkreślił, że ewentualne drobne uchybienia nie powinny dyskwalifikować SCT w całości, a strefa stanowi ważną szansę na poprawę jakości powietrza w Krakowie. 

Wyrok nie oznacza, że strefa czystego transportu w ogóle nie powinna powstać, a jedynie to, że zdaniem sądu została przyjęta z błędami. W naszej opinii ewentualne drobne uchybienia nie powinny dyskwalifikować SCT w całości. Strefa to wielka szansa na poprawę jakości powietrza w Krakowie. Po skutecznej walce z piecami-kopciuchami przyszła pora na wyeliminowanie ich motoryzacyjnych odpowiedników

skomentował Miłosz Jakubowski.

Decyzja sądu została odebrana jako niekorzystna w kontekście walki o czyste powietrze w Krakowie. Głównie dlatego, że uchwała została unieważniona ze względu na aspekty formalne. Organizacje ekologiczne, takie jak Krakowski Alarm Smogowy, zamierzają domagać się od miasta rzetelnego przygotowania nowego projektu strefy i przeprowadzenia konsultacji społecznych. 

Kto nie wjedzie do Krakowa?

Zgodnie z pierwotną uchwałą, krakowska strefa czystego transportu miała wejść w życie częściowo w lipcu 2024 roku, a w pełnym zakresie dwa lata później. SCT zakładała ograniczenie ruchu najstarszych, emitujących najwięcej zanieczyszczeń aut w granicach administracyjnych Krakowa (z wyłączeniem dróg ekspresowych i autostrad). Według ustaleń to na lipiec 2026 roku wyznaczono datę wejścia zakazu poruszania się pojazdów benzynowych wyprodukowanych przed 2000 rokiem, a także aut osobowych z silnikiem diesla sprzed 2009 roku (starszych niż 17 lat), oraz autobusów i ciężarówek sprzed 2008 roku. Pierwotnie uchwała przewidywała także szereg wyłączeń m.in. dla seniorów, pojazdów przewożących osoby niepełnosprawne, pojazdów historycznych oraz motocykli.

SCT to ochrona życia i zdrowia mieszkańców

Według Programu Ochrony Powietrza dla Małopolski z 2023 roku, zanieczyszczenia pochodzące z rur wydechowych naszych pojazdów odpowiadają za niemal 45 proc. stężenia pyłu PM10 i 77 proc. stężenia tlenków azotu. Koalicja Lekarzy i Naukowców na Rzecz Zdrowego Powietrza podkreśla negatywne skutki wdychania spalin z samochodów dla zdrowia,  takie jak astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc, choroby sercowo-naczyniowe, problemy z koncentracją i uczeniem się wśród dzieci i młodzieży. Redukcja emisji szkodliwych zanieczyszczeń z sektora transportowego w Krakowie mogłaby przynieść korzyści zdrowotne, przeciwdziałając niemal 300 zgonom rocznie. Zwłaszcza w dzielnicach takich jak Stare Miasto, Grzegórzki, Prądnik Czerwony i Biały, Krowodrza, Podgórze, Czyżyny, Bieńczyce, Wola Duchacka i Łagiewniki.

• Zobacz też: Lekarze apelują – SCT musi zostać utrzymana!

Kontrowersyjna inicjatywa

Krakowska SCT, jeśli zostanie wdrożona zgodnie z planami, zostanie pierwszą tego typu strefą w Polsce. Jednak inicjatywa ta już na etapie planowania spotkała się z dużym oporem ze strony krakowian. 22 listopada odbył się nawet protest przeciwko wprowadzeniu krakowskiego SCT w życie. Najczęstszymi argumentami przeciwników strefy czystego transportu były kwestie finansowe. Wiele osób nie chce lub nie może sobie pozwolić na zakup nowego auta. Jednak zdaniem Dyrektora Zarządu Transportu Publicznego (ZTP), Łukasza Franka SCT wyeliminuje jedynie bardzo stare samochody, które często są praktycznie już wrakami. Aby sprawdzić, czy nasze auto spełnia wspomniane wcześniej normy emisji musimy wyszukać nasz pojazd za pomocą narzędzia o nazwie Historia Pojazdu. Podając numer rejestracyjny, numer VIN i datę pierwszej rejestracji auta możemy zdalnie sprawdzić, czy nasz pojazd będzie mógł wjechać na teren Krakowa po ustanowieniu SCT.