Czy osoba z niepełnosprawnością poniesie opłatę za wjazd do Strefy Czystego Transportu?

Nasza redakcja od dłuższego czasu przygląda się Strefom Czystego Transportu. Takie rozwiązanie jest już wdrożone w ponad 250 miastach w Europie, co przełożyło się na realną poprawę jakości powietrza w wyznaczonych strefach. W połowie 2021 roku organizacje antysmogowe apelowały o przyspieszenie działań na rzecz SCT w Polsce. W grudniu 2021 roku informowaliśmy, że Sejm przyjął podczas posiedzenia część poprawek Senatu do nowelizacji ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych. Nowe regulacje precyzują m.in. zasady tworzenia SCT. Ostateczna wersja ustawy została już podpisana przez Prezydenta RP, Andrzeja Dudę.  

Na bazie nowych regulacji samorządy określą na jakim obszarze będą obowiązywać zasady i jakie pojazdy będą mogły wjechać do SCT. Co ciekawe, regulacje nie przewidują ograniczeń wielkości SCT, co oznacza, że obostrzenia mogą dotyczyć całego miasta, w zależności od struktury zabudowy. Warto podkreślić, że tworzenie stref nie jest obowiązkowe. Jeżeli samorząd uzna, że na jego terenie problem zanieczyszczeń transportowych jest duży, może podjąć decyzję o powstaniu takiej strefy.

Z zakazu wjazdu do stref zostaną zwolnione specjalistyczne pojazdy m.in. Głównego Inspektora Ochrony Środowiska. Co z osobami niepełnosprawnymi, które poruszają się często pojazdami specjalnie dla nich dostosowanymi? Sprawie przyjrzała się grupa posłów. W interpelacji nr 30011 pytają Ministerstwo Klimatu i Środowiska o to, czy planowane jest całkowite zwolnienie osób z niepełnosprawnościami z konieczności ponoszenia opłat za poruszanie się w SCT pojazdami niespełniającymi wymagań. Wskazują, że zakaz nie obejmuje „pojazdów posiadających odpowiednie oznaczenie, którymi poruszają się osoby niepełnosprawne”. Już w toku prac legislacyjnych podnoszono, że ten zapis nie jest wystarczająco precyzyjny. Ustawodawca nie wskazał, w jaki sposób będzie sprawdzał stosowne oznaczenia i jakich dokładnie oznaczeń będzie wymagał.

- Eksperci zwracają także uwagę, że takie ukształtowanie przepisów może spowodować ograniczenie mobilności osób z niepełnosprawnościami. Osoby te bowiem często muszą wydać duże pieniądze w celu dostosowania pojazdów do swoich potrzeb, w związku z czym decydują się na starsze pojazdy, niespełniające wymagań. Jednocześnie dla wielu osób np. z niepełnosprawnością kończyn dolnych, posiadanie pojazdu to nie przywilej, a konieczność - wyjaśniają posłowie.

Na pytania odpowiedziało Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Resort potwierdza, że zgodnie z art. 39 ust 2 pkt 1 lit. f ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych od zakazu wjazdu do SCT wyłączone są pojazdy posiadające odpowiednie oznaczenie, którymi poruszają się osoby niepełnosprawne.

Zgodnie z Prawem o ruchu drogowym, pojazd przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu osób niepełnosprawnych oznacza się z przodu i z tyłu tablicami barwy niebieskiej z międzynarodowym symbolem wózka inwalidzkiego barwy białej. W przypadku samochodów posiadanych przez osoby niepełnosprawne, oznaczeniem takim może być karta parkingowa osoby niepełnosprawnej.

- Aby mogły być zachowane wydawane obecnie przez jednostki samorządu terytorialnego oznaczenia pojazdów, którymi poruszają się osoby niepełnosprawne, nie zdecydowano się na zawarcie w art. 39 ust 2 pkt 1 lit f ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych, zamkniętego katalogu oznaczeń. Mógłby on spowodować konieczność uzyskiwania przez osoby niepełnosprawne nowego rodzaju oznaczeń pojazdów, co jest bardzo problematyczne dla osób mających trudności z poruszaniem się - wyjaśnia resort. 

Osoby niepełnosprawne posiadają ustawowe prawo wjazdu na teren wyznaczonej strefy czystego transportu i nie ponoszą z tego tytułu żadnych opłat - podkreśla resort w wyjaśnieniach. 

Co jeśli pojazd nie będzie miał oznaczenia?

Kodeks wykroczeń określa sankcję za nieprzestrzeganie zakazu wjazdu do strefy czystego transportu w postaci kary grzywny do kwoty 500 zł. Resort tłumaczy, że weryfikacja oznaczeń samochodu, uprawniających do wjazdu do strefy czystego transportu spoczywa na służbach kontrolnych wyznaczonych przez jednostkę samorządu terytorialnego oraz na Policji. Mogą one wymierzać karę na podstawie wspomnianego powyżej przepisu zawartego w kodeksie wykroczeń. 

Źródło: Sejm