Split czy monoblok – od czego zacząć przygodę z montażem pomp ciepła?

Za rozwojem technologii niezbędnych do transformacji energetycznej powinny iść inwestycje w szkolenia i kadry. O tym brutalnie przekonuje się branża pomp ciepła, która już od dłuższego czasu alarmuje o problemie luk kadrowych. W Europie może brakować nawet pół miliona instalatorów, a to oznacza, że jest wiele miejsc pracy do zagospodarowania. Dodatkowo, biorąc pod uwagę trwającą transformację energetyczną i odejście od kotłów na paliwa kopalne, jest coraz więcej instalatorów, którzy mogą się przebranżowić. Od których urządzeń łatwiej będzie im zacząć - splitów czy monobloków?

Split a monoblok

Split i monoblok to dwa typy pomp ciepła powietrze-woda. Mają bardzo zbliżoną do siebie zasadę działania oraz bardzo podobne elementy układu chłodniczego. Splitowe pompy ciepła są tzw. urządzeniami niehermetycznymi. Oznacza to, że instalator już na miejscu montażu wykonuje połączenie instalacji chłodniczej pomiędzy jednostką wewnętrzną, w której znajduje się skraplacz a jednostką zewnętrzną, w której znajduje się parownik. Monoblok to z kolei urządzenie hermetyczne. Cały układ chłodniczy znajduje się w jednostce zewnętrznej. W związku z tym skraplacz, który w przypadku pomp ciepła typu split znajduje się po stronie jednostki wewnętrznej, w monoblokach jest montowany w jednostce zewnętrznej. Układ chłodniczy w monoblokach różni się od splitów tym, że jest wykonany w całości w fabryce. W związku z tym, instalatorzy w trakcie prac wykonawczych (montażowych), w niego nie ingerują, co jest dla nich sporym ułatwieniem.

Jeszcze kilka lat temu więcej sprzedawanych powietrznych pomp ciepła na rynku stanowiły pompy ciepła typu split. Dziś ten trend pomału się odwraca, a sprzedaż monobloków jest coraz wyższa. Oba typy urządzeń - split i monoblok - mają jednak swoje ważne miejsce na rynku pomp ciepła. Wynika to chociażby ze stosowanych w pompach ciepła czynników chłodniczych. Przykładowo, pompy ciepła oparte o naturalny czynnik R290, czyli propan (nazywany często czynnikiem przyszłości), można aktualnie stosować jedynie w monoblokach. Z kolei pompy ciepła typu split mogą częściej znaleźć zastosowanie w miejscach, w których występują częstsze obawy o przerwy w dostawie energii elektrycznej.

Początek przygody z pompami ciepła

Często o pompach ciepła typu monoblok mówi się, że są pompami ciepła przyszłości. Wynika to w głównej mierze z faktu, że ich montaż jest szybszy i łatwiejszy. Monobloki są też częściej stosowane w budynkach modernizowanych ze względu na większe możliwości pracy na wyższych parametrach. Dodatkowo, co z punktu widzenia instalatorów jest bardzo istotne, nie wymagają do montażu uprawnień f-gazowych, które są wymagane tylko w przypadku montażu pomp ciepła typu split. Wykonanie połączenia między jednostką wewnętrzną a zewnętrzną w pompach ciepła typu split musi wykonać osoba z kwalifikacjami i uprawnieniami f-gazowymi. W przypadku monobloków nie ma ingerencji w układ chłodniczy, więc takie uprawnienia nie są wymagane.

Czy warto od razu wyrabiać uprawnienia f-gazowe, czy wystarczy skupić się na monoblokach i od tych urządzeń zacząć przygodę instalacyjną z pompami ciepła? Pytamy Kamila Rdzanka z firmy Immergas Polska. 

Obecnie pompy ciepła typu split i monoblok są praktycznie tak samo popularne.
Dla instalatorów, którzy nie posiadają uprawnień F-gazowych naturalną drogą będzie wybór pomp ciepła typu monoblok, dlatego, że w tym przypadku uprawnienia te nie są konieczne. Zrozumiałe jest, że na początku przygody z pompami ciepła nie każdy chce inwestować w osprzęt potrzebny do montażu tych urządzeń oraz uprawnienia f-gazowe

komentuje Kamil Rdzanek.

Czy wystarczą monobloki?

Już wiemy, że początkowo instalatorzy mogą decydować się głównie na monobloki. Nie oznacza to jednak, że na tych urządzeniach powinni poprzestać. Wspomniane kwestie związane choćby z czynnikami chłodniczymi pokazują, że oba typy są ważne na rynku pomp ciepła. Potwierdza to również ekspert.

Jeżeli myślimy o lepszym i dokładniejszym zgłębieniu tematu pomp ciepła, to coraz częściej będziemy mieć do czynienia z pompami ciepła typu split, gdzie potrzebne jest posiadanie uprawnień f-gazowych. Docelowo więc, dla każdego zainteresowanego tematem na dłużej, takie uprawnienia na pewno się przydadzą, aby móc dalej się rozwijać

komentuje Kamil Rdzanek z Immergas.

Decyzja o zastosowaniu konkretnego rozwiązania (split/monoblok) nie powinna być podyktowana wyłącznie możliwościami instalatorów, dlatego z biegiem czasu, każdy dobry instalator powinien posiadać certyfikat f-gazowy. Kolejnym etapem może być również uzyskanie certyfikatu EUCERT, który potwierdza kwalifikacje na tym samym poziomie w różnych krajach Europy i jest ważny przez 3 lata.