Zmiany w Czystym Powietrzu – tylko kompleksowa termomodernizacja! Od kiedy?

Będzie obowiązek kompleksowej termomodernizacji

O tym, że Narodowy Fundusz Gospodarki Wodnej i Ochrony Środowiska (NFOŚiGW) pracuje nad ulepszeniem zasad Czystego Powietrza wiadomo od dawna. O postęp prac i nowości w regulaminie zapytaliśmy Prezes NFOŚiGW, Panią Dorotę Zawadzką-Stępniak.

-Chcemy wprowadzić kompleksową zmianę tego programu, tak żeby od nowego roku można było powiedzieć: to jest ten program, który zapewnia zarówno jakość jeśli chodzi o inwestycje, który zapewnia szczelność wydatkowania środków publicznych, ale również, który zapewnia najlepsze wydatkowanie środków w stosunku do efektu ekologicznego jaki osiągamy - odpowiedziała Prezes NFOŚiGW. 

Do tej pory jedną z największych wad Programu był brak obowiązkowej termomodernizacji. Niskoemisyjne źródła ciepła można było było zatem montować w nieocieplonych budynkach (i tego się dopuszczano), co skutkowało jeszcze większymi rachunkami. Obecnie 40% wniosków składanych w Czystym Powietrzu, to wnioski w zakresie kompleksowej termomodernizacji. Wprowadzenie obowiązku przeprowadzania kompleksowej termomodernizacji, czyli takiej, gdzie oprócz wymiany źródła ciepła, poprawiana jest także szczelność budynku (ocieplenie ścian, wymiana stolarki drzwiowej czy okien) jest wyczekiwane od dawna. Wszystko wskazuje na to, że stanie się obligatoryjna dla beneficjentów nadchodzącej edycji Czystego Powietrza. 

-Pracujemy bardzo szczegółowo nad tym, by jeszcze w tym roku wystąpić z kompleksową zmianą programu Czyste Powietrze. Jednym z elementów jest, by w jakikolwiek sposób powiązać wymianę źródła ciepła z kompleksową termomodernizacją. Nie wyobrażamy sobie takiej sytuacji, jaka do tej pory miała miejsce, gdzie w nieocieplonym budynku instalowano przewymiarowane instalacje np. pomp ciepła, generujące rachunki za energię elektryczną na odpowiednim poziomie. Na pewno mechanizm powiązania wymiany źródła (ciepła) z termomodernizacją będzie (obowiązywał) - zapowiada Dorota Zawadzka-Stępniak.

Kolejny fundamentalny problem Czystego Powietrza to dobór urządzeń do instalacji. Zdarzało się, że beneficjenci zostali zachęceni przez firmy zewnętrzne do zakupy urządzenia grzewczego nie spełniającego wymagań ich instalacji. Jest to po części problem wynikający z braku wiedzy u beneficjentów, ale także braku regulowania rynku urządzeń. Temu Fundusz również chce przeciwdziałać. W piątek 14.06.2024 r. nastąpiły kluczowe zmiany zasad na liście Zielonych Urządzeń i Materiałów (ZUM). To ta lista definiuje zakres urządzeń, z których beneficjenci będą mogli skorzystać. O konkretach pisaliśmy w artykule: Zmiany na liście ZUM! Aktualne zasady Czystego Powietrza. Jednocześnie Prezes zapowiedziała również, że planowane jest poszerzenie pilotażowego projektu Operatorów w Czystym Powietrzu na obszar całej Polski.  

Będzie funkcja Operatorów programu?

Problem z brakiem profesjonalnego doradztwa technicznego dla beneficjentów Programu miałby zostać zażegnany wprowadzeniem funkcji Operatora (doradcy). 

-Pilotaże jeżeli chodzi o Operatorów przeprowadziliśmy w dwóch województwach, teraz wyciągamy też wnioski z tych procesów. Chcielibyśmy docelowo, żeby takie programy doradztwa, pogramy operatorów dotyczyły całego kraju. Myślimy też nad mechanizmami za czyim pośrednictwem ten program miałby być realizowany. Mamy doświadczenia z samorządami, organizacjami pozarządowymi i firmami. Chcemy wypracować model, który nam w tym pomoże. Jest też szereg również innych elementów które chcemy wprowadzić do programu - 

Nie wiadomo jednak w której odsłonie programu miałaby pojawić się (już w zakresie całego kraju) funkcja wspomnianego Operatora. Prezes NFOŚiGW mówi nawet o najbliższej edycji, jednak nie mówi tego z całą pewnością.

-Chcielibyśmy by w tej (edycji wprowadzono Operatorów), ale musimy wypracować też pewną koncepcję. (...) Proszę brać pod uwagę, że rozpoczęcie współpracy z Operatorami w skali całego kraju to zupełnie inne wyzwanie, niż jak do tej pory z dwoma województwami. Jesteśmy na etapie wypracowywania pewnego modelu. Optymalnie chcielibyśmy aby zadziało się to w przyszłym roku. Natomiast będzie oczywiście wymagane wyrażenie chęci wejścia do współpracy. Dlatego tutaj zakładamy też szeroką współpracę z potencjalnymi operatorami. 

Zapowiedziane zmiany są zasadnicze i wyczekiwane od dawna. Ich wprowadzenie zmieni dotychczasowy model funkcjonowania Czystego Powietrza. Niewykluczone są także kolejne zmiany - o wszystkim informujemy na bieżąco na naszym portalu. 

Źródło: własne