Katarzyna Cieplińska
Podziel się
– Przeprowadzona w 2016 r. przez obecny Zarząd diagnoza działalności Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ostatnich latach wskazała na występowanie szeregu niekorzystnych zjawisk wpływających na bieżące funkcjonowanie NFOŚiGW i jego perspektywy rozwojowe. Zidentyfikowano pięć „pułapek”, w które został wprowadzony Narodowy Fundusz – mówił Kazimierz Kujda, Prezes Zarządu NFOŚiGW.
Wskazane problemy to:
- pułapka finansowania dotacyjnego,
- pułapka finansowania za budżet państwa,
- pułapka zobowiązań wieloletnich,
- pułapka nieudolnego zarządzania,
- pułapka złego przygotowania Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014 - 2020:
NFOŚiGW jest Instytucją Wdrażającą dla 11. działań i poddziałań Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020, w zakresie zmniejszenia emisyjności gospodarki i ochrony środowiska, w tym adaptacji do zmian klimatu.
Najważniejsze opóźnienia dotyczyły dotychczas przygotowania dokumentów programowych, czyli Programu Operacyjnego, Szczegółowego Opisu Osi Priorytetowych, Kryteriów wyboru projektów i Wytycznych. Zdecydowana większość tych dokumentów powstała dopiero w drugiej połowie 2015 r. Dodatkowo system wdrażania projektów finansowanych z POIiŚ jest bardziej skomplikowany niż w poprzednich okresach budżetowych.
Stwierdzone zostało, że występuje szereg barier utrudniających sprawne przygotowanie do wdrażania projektów. Przede wszystkim są to nadal przeszkody związane z biurokratyzmem umiejscowionym również w Narodowym Funduszu. Dobrze przygotowany projekt powinien być oceniony przez 2-3 pracowników w ciągu 10-15 dni, tymczasem bardzo rozbudowana i skomplikowana biurokracja powoduje, że ta ocena trwała od 6 do 8 miesięcy.
Uwarunkowania rozpatrywania wniosków, złożonych w trybie konkursowym, zostały tak sformułowane, że nastąpi skierowanie środków dotacyjnych z Unii Europejskiej do międzynarodowych koncernów. Dotyczy to, przede wszystkim, inwestycji energetycznych, gdzie dominująca część środków zostanie skierowana do międzynarodowych koncernów posiadających elektrociepłownie i sieci energetyczne w dużych aglomeracjach w Polsce.
W ramach I priorytetu, zmniejszenia emisyjności gospodarki, dostępne środki europejskie wynoszą ponad 5,6 mld zł (1,3 mld euro), przeznaczone m.in. na przedsięwzięcia z zakresu: zmniejszenia zużycia energii i ograniczenia emisyjności gospodarki, promowania efektywności energetycznej i korzystania z odnawialnych źródeł energii, efektywnej dystrybucji ciepła i chłodu. Łącznie Fundusz planuje dofinansować środkami europejskimi w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko projekty kwotą przekraczającą 20 mld zł.
Wśród planów na najbliższy rok znajdują się m.in. sprawne i skuteczne realizowanie obowiązków Instytucji Wdrażającej POIiŚ i pełne wykorzystanie środków zagranicznych; przywrócenie właściwych proporcji w finansowaniu ochrony środowiska; a także geotermia; doradztwo energetyczne; gmina samowystarczalna energetycznie; elektromobilność; gospodarka w obiegu zamkniętym; zmniejszenie emisyjności gospodarki i gospodarka wodno-ściekowa.
Opracowano na podstawie: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
